از 13 مه 2022، موارد آبله میمون از 12 کشور عضو سازمان بهداشت جهانی، که برای ویروس آبله میمون بومی نیستند، گزارش شده است. بررسی‌های اپیدمیولوژیک در حال انجام است، با این حال، موارد گزارش‌شده تاکنون هیچ ارتباطی به سفر به مناطق آندمیک را ثابت نکرده‌اند. بر اساس اطلاعات موجود در حال حاضر، موارد عمدتاً اما نه به طور انحصاری در میان مردان همجنس باز(MSM) که برای درمان به بخش مراقبت های اولیه و کلینیک های سلامت جنسی مراجعه کرده اند، شناسایی شده است.
جدول 1. موارد آبله میمون در کشورهای غیر بومی گزارش شده به WHOبین 13 تا 21 مه 2022 تا ساعت 13:00
هدف این اخبار در مورد شیوع این بیماری، افزایش آگاهی، اطلاع رسانی برای آمادگی و تلاش‌ها برای پاسخ به آن، و ارائه راهنمایی‌های فنی برای اقدامات توصیه‌شده ی فوری است.
از سال ۱۹۷۰که نخستین مورد ابتلای انسان به بیماری آبله میمون شناسایی شد؛ تاکنون شیوع این بیماری خارج از آفریقا در حد هفته‌های اخیر نبوده است و گسترش سریع آن مسئله‌ای است که دانشمندان را نگران کرده است. محققین عقیده داشتند که آبله میمون به سادگی منتقل نمی‌شود و به دلیل اینکه عضوی از خانواده آبله است درمان و واکسن آبله برای جلوگیری از انتشار آن وجود دارد، اما مسئله‌ای که دانشمندان را نگران کرده است؛ وجود سویه‌های مختلف بیماری و گسترش بدون علائم آن است که در این صورت، ردیابی ویروس دشوار خواهد کرد. به این دلیل که وضعیت در حال تغییر است، سازمان بهداشت جهانی(WHO) انتظار دارد با گسترش نظارت در کشورهای غیربومی، موارد بیشتری از آبله میمون شناسایی شود. اقدامات فوری بر اطلاع رسانی به افرادی متمرکز است که ممکن است بیشتر در معرض خطر ابتلا به عفونت آبله میمون باشند تا با اطلاعات دقیق از گسترش بیشتر این بیماری جلوگیری شود.
شواهد موجود کنونی نشان می دهد که کسانی بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری هستند که در تماس فیزیکی نزدیک با فرد مبتلا به آبله میمون علامتدار بوده اند. WHO،همچنین در تلاش است تا راهنمایی هایی را برای محافظت از ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی خط مقدم و سایر کارکنان بهداشتی که ممکن است در معرض خطر باشند، مانند نظافتچی ها ارائه دهد.WHO ، در روزهای آینده توصیه های فنی بیشتری ارائه خواهد کرد.
درباره ی این بیماری
آبله میمون یک بیماری نادر است که در اثر عفونت با ویروس ایجاد می‌شود؛ این ویروس از جنسOrthopoxvirus و از خانوادهPxvididae است. محققان این بیماری را برای نخستین‌بار در سال ۱۹۵۸در میمون‌های آزمایشگاهی شناسایی کردند و نخستین مبتلای انسانی به آبله میمون در سال ۱۹۷۰در جمهوری کنگو ثبت شد؛ این ویروس از حیوانات وحشی مانند جوندگان یا از طریق افراد آلوده منتقل می‌شود.
دوره کمون یا مدت زمانی که طی می‌شود تا علائم این بیماری ظهور کند معمولاً بین هفت تا ۱۴روز است، اما این مقدار ممکن است بین پنج تا ۲۱روز نیز تغییر کند.آبله میمون با تب، سردرد، دردهای عضلانی، کمر درد، تورم غدد لنفاوی، لرز و خستگی شروع می‌شود و در عرض یک تا سه روز پس از ظهور تب، بثورات پوستی نیز پدیدار می شوند.
علائم این بیماری در انسان مشابه علائم آبله و خفیف‌تر است؛ آبله میمون با تب، سردرد، دردهای عضلانی و خستگی در بدن انسان خود را نشان می‌دهد. تفاوت اصلی این بیماری با آبله در تورم غدد لنفاوی است که امکان دارد در گردن، زیر بغل یا کشاله ران متورم شود؛ این عارضه می‌تواند در هر دو طرف یا تنها یک طرف ایجاد شود.
عارضه‌های پوستی ناشی از آبله میمون در طول دوره بیماری به صورت زیر پیشرفت می‌کند و در نهایت خشک شده و از بین می‌رود، اما آثار آن ممکن است بر پوست باقی بماند:
· ماکول: اینها ضایعات مسطحی هستند که اندازه ای کمتر از یک سانتی‌متر دارند؛ ماکول به سادگی و با چشم قابل شناسایی است و براساس علت بیماری می‌تواند رنگ‌های مختلفی داشته‌باشد.
· پاپول: این واژه به ناحیه برجسته‌ای از بافت پوست اشاره دارد. پاپول می‌تواند مرزهای مشخص یا نامشخصی داشته و در اشکال، رنگ‌ها و اندازه‌های مختلفی ظاهر شود.
· وزیکول: وزیکول یا همان تاول، دارای دیواره‌ای نازک بوده و معمولاً شفاف و کوچک است.
· پوسچول: قسمتی برآمده از پوست، که از مایع زرد رنگی پر شده است و به عنوان پوسچول شناخته می‌شود و درواقع یک جوش بزرگ است.
· دلمه: دلمه یک پوشش محافظ بافتی است که پس از آسیب به پوست ایجاد می‌شود.
راه‌های انتقال ویروس آبله ی میمون
این ویروس می‌تواند از طریق حیوان، انسان یا مواد آلوده منتقل شود. ویروس آبله میمون از طریق پوست آسیب‌دیده، دستگاه تنفسی یا غشاهای مخاطی وارد بدن می‌شود.
انتقال ویروس از حیوان به انسان ممکن است از طرق گاز گرفتن یا چنگ انداختن، مصرف گوشت شکاری، تماس مستقیم با مایعات و مدفوع حیوانات یا تماس غیر مستقیم از طریق بسترهای آلوده رخ دهد.
این بیماری می تواند از یک انسان آلوده به یک انسان دیگر از طریق قطرات تنفسی بزرگ انتقال یابد. تماس با مایعات بدن، لباس یا ملحفه‌های آلوده نیز ممکن است، موجب انتقال بیماری شود.
دقیق‌ترین و قطعی‌ترین روش تشخیص آبله ی میمون، تهیه نمونه از تاول پوستی و انجام تست PCRاست. ویروس‌های اورتوپاکس، عکس‌العمل متقابل سرولوژیکی دارند به همین دلیل تست‌های مبتنی بر آنتی‌ژن و آنتی‌بادی ارزش تشخیصی اختصاصی ندارد.
این بیماری چقدر مرگبار است؟
این بیماری خود محدود شونده است، اما در موارد شدید که معمولاً در کودکان رخ می‌دهد، شرایط بستگی به دوز اولیه آلودگی و سلامت کودک دارد. وجود بیماری زمینه‌ای به خصوص نقص ایمنی می‌تواند، منجر به وخامت اوضاع شود. دوره ی بیماری آبله میمون بین دو تا چهار هفته است و میزان مرگ و میر طبق منابع قدیمی‌تر ۱۰درصد است، اما WHO معتقد است میزان مرگ‌ومیر این بیماری سه الی شش درصد است.
نکات قابل توجه در مورد بیماری آبله ی میمون
با توجه به اینکه شدت این بیماری که توسط ویروس Orthopoxvirus ایجاد می‌شود، بسیار ضعیف است؛ کارشناسان معتقدند که احتمال سرایت آن نیز کم است. مطالعات نشان می‌دهد که آبله ی میمون می‌تواند موش و خرگوش را آلوده کند.شیوع این بیماری از دهه‌های نخست هزاره جدید مشاهده شده است، اما گسترش آن در هنگام شیوع کرونا نگران کننده شد. به دلیل ارتباط نزدیک ویروس این بیماری با ویروس آبله، ممکن است واکسن آبله برای محافظت از افراد مبتلا به آبله ی میمون نیز کاربرد داشته‌باشد.این بیماری معمولاً با علائم مشابه آنفولانزا و ترم غدد لنفاوی شروع می‌شود.فاز جدید مبتلایان به آبله میمون غیر معمول است، اما منجر به ایجاد اپیدمی مانند کرونا نخواهد شد. بنابر اعلام سازمان جهانی بهداشت، عوارض ابتلاء به آبله ی میمون در اغلب موارد به شدت آبله نیست و کشندگی و قدرت سرایت آن نیز کمتر است.
منبع:
https://www.who.int/emergencies/disease-outbreak-news/item/2022-DON385
www.imna.ir/news/